19 tylli ki shnong ha Rilum Jaintia kiba la lait naka jingpang TB
Haduh 19 tylli ki shnong kiba hap hapoh East Jaintia Hills bad West Jaintia Hills District la pynbna kum kiba la lait pura na ka jingpang Tuberculosis (TB) na ka bynta u snem 2023–2024.
Ia kane la pynbna ha ka jingrakhe ia ka World Tuberculosis Day, ba la pynlong da ka Ophis ka District Tuberculosis Control, West Jaintia Hills District ha ka 24 tarik Lber ha District Library, Mynthong, Jowai halor ka phang “Yes, We Can End TB: Commit, Invest, Deliver.”

Kine ki shnong kiba la lait na ka jingpang TB hapoh East Jaintia Hills District ki kynthup ia ka Larket, Lelad, Khahar, Thlu, Mynthing, Lumshnong, Musiang Lamare, Lad Rymbai B, Musniang Rim bad Lad Rymbai Batsympien.
Katba ki shnong napoh West Jaintia Hills ki kynthup ia ka Ionglong, Biar, Madanwan, Mowkyndeng, Mynska, Shkentalang, Muktapur, Lad Japlem bad Nongmulieh.
Ka Additional Deputy Commissioner Kong DV Lyngdoh ha ka jingkren kum ka Kongsan ka la kdew halor ka jingdonkam ban lap kloi ia ka jingpang bad ban pynshai bad pynsngewthuh ha ka jingiakhun pyrshah ia ka jingpang TB. Haba ban jur ba watla ka jingpang TB ka dei kaba lah ban iada bad ban pynkoit, hynrei ka jinglap ha ka por kaba biang bad ka rukom sumar kaba biang ka long kaba kongsan ban tehlakam ia ka jingsaphriang jong ka.
Nalor kata ka Kong Lyngdoh ka la kyntu ruh ia ki nongshong shnong, ki nongtrei ka tnad ka koit ka khiah bad ki jaka pule puthi ba kin iatreilang ha ka ban pynphriang ia ki jingialap bad jingpynshai halor ka jingpang TB.
Na ka liang ka Dr Ns C Tariang, MOTC Jowai TU, Panaliar, Jowai ha ka jingkren ka la pynpaw halor ka jingdonkam kyrkieh ban pynkloi ia ka jingpyrshang ban rat dyngkhong ia ka jingpang TB da kaba pynskhem ia ka phang kum ka jingkhot kaba khlain ban pyntreikam. Ka la kubur ruh ba wat hapdeng ka thong jong ka India ban rat dyngkhong ia ka jingpang TV ha u snem 2025, hynrei ki dang don buntylli ki case kiba iadei bad kane ka jingpang hapoh ka district bad ia kaba lehse yn ym lah ban ban pynduhjait pura mynta u snem.Watla katta ka la ban jur ba da ka jingkitkhlieh kaba khlain, ka jingbei tyngka bad ki jingiarap yn dang lah ban ioh ia ka jingseisoh.
Kiwei kiwei kiba la aijingkren ha kane ka sngi ki kynthup ia ka Dr Tariang, Dr. L. Marbaniang, Nodal officer, National Tuberculosis Elimination Programme (NTEP), East Jaintia Hills bad kiwei kiwei.
Na ka liang ka ophis ka District Tuberculosis ka la leh burom ruh ia ki nongtrei ka tnad ka koit ka khiah jong ka West bad East Jaintia Hills namar ka jingaiti lut bad ka jingnoh synniang ka jong ki na ka bynta ban iada, ban lap ia ka jingpang, ban ai jingsumar bad ban pynshai paidbah ha kaba iadei bad ka jingpang TB.
Ia ka khusnam ha kaba aijingkyrshan na ka bynta ka jingsumar la ai sha ka Kong Baita Lapasam na Barato PHC bad ka Kong Deciple Pachiang na Sutnga CHC.
Ia ka khusnam Best Lab.Technician la ai sha u Bah Mergeet Lyngdoh na Dawki PHC bad ka Kong Wanrika Sutnga na Khliehriat Civil Hospital.
Ia ka khusnam Best performing ASHA la ai sha ka Kong Jenitris Lamare na Barato PHC, Kong Amalia Lakiang na Lookyrwiang UHC, bad Kong Kimeri Bareh na Jalaphet HWC, Sutnga CHC.

Katba ia ka khusnam Best MLHP la ai sha ka Kong Darihun Kahrjahrim na Barato PHC bad Kong Sumarlin Laloo na Iongkaluh, HWC, Pamrapaithlu PHC.
Shibynta jong kane ka jingrakhe ka District Tuberculosis center, Jowai ka la pynlong ruh da ka Drawing competition ba la pynshong nongrim halor katei ka phang, ha kaba ka Sanly Chyrmang na ka Children’s Home Girls, Jowai ka la jop ha ka kyrdan kaba nyngkong katba ia ka khusnam kaba ar la ia jop lang hapdeng ka Sanwaka Challam na Children’s Home, Jowai bad ka Nangbah Nangjngi na Children’s Home, Jowai, katba ia ka kyrdan kaba lai ruh la jop lang da ka Resolve Dhar na Chilliangraij SSA School, Jowai bad ka Ibakordor Hadia, Dulong SSA UP School.
Ha kane ka sngi la pynlong ruh da ka jingiaid rally shibynta ban pynshai sha ki paidbah ha kaba iadei bad ka jingpang TB ia kaba la sdang na madan Dulong, Jowai bad pynkut ha District Library Mynthong, Jowai ha kaba ki khynnah skul ki la rah ha ryngkat ki banar bad plakad ha ka jingiashim bynta lang da ki nonghikai, ki doktor bad ki nongtrei ka tnad ka koit ka khiah.
Leave a Reply