Byrngem iakhih ka ACHIK lada ym thung ia u Chairman bathymmai ka MPSC na ki jaidbynriew Garo

Ka A’chik Conscious Holistically Integrated Krima (ACHIK) kala byrthen ban pynlong da ka jingiakhih ha baroh kawei ka Jylla lada ka Sorkar kam mynjur ia ka jingdawa ban thung ia u Chairman ban wan jong ka Meghalaya Public Service Commission (MPSC) na ki jaidbynriew Garo.
Ha ka shithi sha u Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma, ka ACHIK ka la ong, “Namar kata ngi dawa jur ba ia ka kam Chairman ban wan jong ka MPSC u dei na long na ki jaidbynriew Garo kaba long katkum ka jingbhah ryntih lang bad khnang ban pynneh ia ka hok ka bym don jingshah liang. Kano kano ka jingleh bym suidniew yn shim ia ka kum ka kam thombor ia ka hok, ka burom bad ka jingmihkhmat jong ki jaidbynriew Garo.”
“Lada leh bym suidniew ia kane ka jingdawa, ngim banse ban pynlong da ka jngiakhih ha ka jylla baroh kawei bad ban wad da ki lynti jong ka ain ban iada ia ka hok jong ka riti synshar, ka jingioh bynta lang bad ka jingmihkhmat kaba long na ka bynta baroh ki jaidbynriew trai muluk hapoh Meghalaya,” ka la maham.
Ka ACHIK ka la kynnoh ba ka sorkar ka la tyrwa ban thung biang ia u Chairman ka MPSC na ka jaidbynriew Khasi- Jaintia watla u Chairman uba la mih noh ruh u dei na kane ka juh ka kynhun jaidbynriew.
Da kaba pynpaw ba ka Meghalaya State Reservation Policy, 1972, ka shim ia ki Khasi-Jaintia (kynthup ia ki Synteng) bad ki Garo kum ki artylli ki kynhun, da kaba bhah mar 40% na ka bynta jong ki, kumta da kaba ieng halor kane ka nongrim ka jingthung ia ki dkhot khamtam ia u Chairman ka MPSC ka dei kaba la bud beit ryntih da kaba shimti markylliang hapdeng kine ki artylli ki jaidbynriew ba la ithuh da ka riti synshar jong ka ri.
Hynrei, naduh ba la sdang ia ka MPSC, ia ka kam Chairman la bat 9 sien da ki riew shimet na ka jaidbynriw Khasi-Jaintia bad tang 7 sien da ki riew shimet kiba dei na ki jaidbynriew Garo, ong ka ACHIK da kaba bynrap ba kane ka pynpaw shai ba kadon ka jingleh shiliang khmat bad ka jingthmu kaba mynta ban thung Chairman biang na ka jaidbynriew Khasi-Jaintia kan lam shuh shuh sha ka jingbym pyniaid ryntih ia ka rukom bhah bad kan pynkhein ia ka nongrim jong ka jingiasam bynta lang.
“Ngi kyntait jur ia ki jingpynpaw da ki katto katne ki heh ophisar ha ka liang synshar ba ka jingai bynta lang ka dei ban long hapoh ki Khasi-Jaintia-Garo. Ka reservation policy ka la kdew ba ki Khasi bad Jaintia kum kawei kajuh ka kynhun, kumta ka jingpynsngewthuh bakla ym tang ba ka dei ka bym shong nongrim hynrei ka dei ka jingpyrshan ban ialam bakla ban pynshong nongrim ia kane ka sienjam ka bym dei hok. Ka long ruh kum ka jingpynkynmaw ia ka jingjia ba sngewsih kaba la mih na ka jingpynpra ia u mot sahnam jong ka thma bah ba I ha ka nongrim jong ka jingtei pynbha.Ki paidbah ka Meghalaya kim dei kiba matlah ia ki jingpyrshang pynthamai jong ki kam sain pyrthei,” ong ka ACHIK ha ka shithi.
Nalor kata ka ACHIK ka la shim ruh ia ka 5 tarik Iaiong 2022 ha kaba ka High Court ka Meghalaya ka la pynmih ia ka hukum kaba kdew shai ia ka jingdonkam ban don ia ka jingpyntreikam ia ka roster system kaba iaid ryntih ha ka jingpyntreikam ia ka reservation policy. Ka la ong ba ka iingkashari ka la pynpaw ba ka jingbym don ka roster kan ailad ia ka jingshah liang, ki kam buit tuh bad ki jingleh bym shong nongrim da kaba pynkylla khongpong lut, kumta ka la pynsangeh ia ka jingthungkam katba ym pat lah ban pyntreikam shwa ia ka roster. Nalor kata ka iingkashari ka la bthah ruh ba kano kano ka jingthungkam kaba nangne shakhmat ka dei ban long kaba pynshong nongrim katkum ka jingithuh ia ki kam kiba lait bad ka jingpynshisha kaba thikna ka ban iaid ryngkat katkum ka reservation.
“Halor kane ka nongrim, ka jingthung biang ia u Chairman na kajuh ka jaidbynriew kan pynkhein ia ka jinglong jingman jong ka Reservation Policy bad ia ka jingbthah jong ka High Court. Kan long ruh ka jingphah ia ka khubor kaba shai ba ia ka jingmihkhmat na ki jaidbynriew Garo la iuhroit noh na ka bynta ki jingmyntoi sain pyrthei bad ki jingioh nong ba shi por, ” bynrap shuh shuh ka kynhun.
it is high time that India government grants Garo Statehood