Hikai ka Kiang Nangbah Govt College chaphang ka “Spawn Production and Cultivation of Mushroom”
![](https://www.syllad.com/wp-content/uploads/2025/02/GHM.jpg)
Ka Department iong ka Botany, Kiang Nangbah Government College, Jowai, haka 7 tarik Naisan da pynman ko ia ka Enrichment Programme ha ka phang, “Spawn production and Cultivation of Mushroom” nae u pymmih symbe tit wei wow rep tit.
Kani ka prokram da pynman kyrpad iaki khynnah College wa pure ia ka kyrdan BSc 4th Semester wa ka BSc 6th Semester. Ia kani ka program da pynlai da u Dr. Blessing Roy Suchiang, Asst. Professor, iong kani ka Department. Ha kawa nyngkong duh da khut u ia ka Head iong ka Department, ka Arabiancy Mawa, iow e ia ka ktien pdiang sñiawbha ia waroh ki wa wan cha kani ka programme, khamtam eh da khut pdiang sniawbha ko ia ki resource persons kiwa da pyllait iei por iong ki khnang iow ie ki u sam iei stad iei chemphang i iong ki cha ki khynnah wa pure ia kani ka subject, da pdiang ia ki nonghikai, kamjuh leh ia ki khynnah iong kani ka College.
Chuh chuh da ong ko leh, wa kam kani ka programme da pynman da Ka Department na ka por cha ka por khnang iow ioh jingmyntoi ki khynnah, iow dang ie chuh chuh ki u pynproh iei jingmut jingpyrkhat iong ki nalor iei sikai wa da ioh ki khynnah man ka sngi kat kum ka currilum wa da buh da ka University.
Hadien ini, u Dr. BR Suchiang chwa u e ti u, cha ki resource persons, da ong u wa kani ka programme da pynman ko ia ki khynnah College wa pure Botany wow ioh myntoi ki, ha kawa kammon iow tip ki u pynmih ia ki symbe tit (spawn), kam juh leh iow thung ia ki tit (cultivation of mushroom). Da ngait skhem chuh chuh u, wa hadien kani ka programme, wei man da dep ioh jinghikai ki khynnah neini, daw man ko ka lad ka kabu ksiar ia ki khynnah ha kawa kammon iow ie ki u sdang seiñ khih seiñ khan neini. Da pynio u leh wa ki khynnah ie ki wow chim da ki scheme sorkar kam ka PMEGP ne da ka Mudra Loan khnang iow ie ki u seiñ khih seiñ kreh (Startup), ha kawa iow ie ki u kyrchan ia ki hi da lade hi neini cha khmat. Da kyntu u leh, wa ki khynnah ie ki u leh processing ia ki tit iow ie u buh slem khnang iow ie u pynlai iaw ia ki tit waroh chi snem. Kamjuh leh da ban jur u, wym toh u thung duh ki jait tit iow bam don hi, hynrei, em kam leh wow sdang dei wa thung ia ki jait-tit ki wa man dawai leh, neibhah kini rap em dor wei wa syad bha ki kamte man kawa ioh myntoi bha man da dai ia ki.
Ka Ebiangmitre Pale ka Technical Assistant, District Horticulture Office (DHO), Jowai, ka wa man ka nongbatai bniah chaphang ka rukom pynmih ia ki symbe tit (Spawn), ha ka wa da ong ko, ha man la ki jait-tit da em la ka jong ka jong ka rukom pynmih ia ki symbe-tit. Ha kani ka sngi, da batai bniah ko chaphang kammon u pynmih ia u symbe Tit Oyster. Da ban jur ko leh wa em kam bha u em da ki kamra wa kyrpang (aseptic room) iow sdang iei ni i kam neibhah wym hoi u em ki tngit (contamination) ne ki phngit jait symbe (other spores) ki wow pynsih ia u symbe tit hei por wa chna ia o.
![](https://www.syllad.com/wp-content/uploads/2024/05/KIang-Nangbah-College-1-1250x669.webp)
Ka Theophila Pale, Technical Assistant, DHO, Jowai, ka nongbatai bniah chaphang ka rukom thung ia u Tit Oyster, da batai ko naduh ka rukom ah iutem, chet iow iutem, chara iow symbe, u pdem iutem haduh wow mih u tit iow khait.
Hadien wa da dep batai bniah na waroh arngut kini ki stad chemphang, da e khublei kyrpang da ka Dr. Saralyn Kharbhih, Asst. Professor, ia waroh ki wa chim bynta khnang iow man ka ni ka programme ka wa jop, da e khublei kyrpang ia ki resource persons kamjuh leh ia u Ma Remedy Lamare, Asst. Director, DHO, Jowai.
![](https://www.syllad.com/wp-content/uploads/2024/11/Syllad-Ad--1024x1024.jpg)
Leave a Reply