Jop ka Woodland WK Hospital Jowai wow pynkha khon khlem sniaw iei kjut
Man i wa sniawkmen u pyntip wa ka Woodland WK Hospital, Sabah Muswang, Elaka Jowai, da ie ko u pynkha khon ia kawi ka kong khlem da sniaw ko iei kjut. Kani toh ka sien kawa nyngkong duh ha kani ka District.
Ha ka 17 tarik u Wisu (March) 2025, da kha ia iwi i khon kynthai iwa cheit wa tram bha, dei kha suk, ryngkat i jingiarap ka Epidural Analgesia – ka rukom (technique) thymme kawa e lad ia ki bei wa pun khon, u lai lyngba ki iei kha khon, dei wa mad du malu – mala donhi i kjut, hawa suh khon!

Ini toh i por wa sniaw sarong i, ha ka history iong ka Hospital kamjuh leh, iong ka District hi waroh kawi.
Katni, ha Woodland WK Hospital, Sabah Muswang, Elaka Jowai – da sdang i u pynkha khon khlem kjut (Painless Birth – Epidural Analgesia), kam ka jingchakri kawa man ka por, ia kitu ki Manbei wa pun khon kiwa hoi u elad u kha da kani ka rukom.
Kayi ka ka Jingkha khon khlem Kjut (What is Painless Birth – Labour Epidural Analgesia)?
Iow ye u kha khon khlem kjut, kawa khut ki leh kam ka Labour Epidural Analgesia, Ki Doctor Anesthetist hap ki u Inject na budloom, ha ryngkhat tympong ka Bei, iow buh ia u kynja pipe khian (Catheter), wei lyngba utae iow ioh u e ki injek khnang iow dam u kjut mynda suh khon. Kani ka rukom, chibun pynduna ko iei kjut mynda suh khon, wei e lad ko kamjuh ia ka bei iow sniawthuh iong bru, wei iow ye hi ko u ky-an mynda toh u kha ko.
Yi ki jingioh myntoi?
- Chibun pynduna bha ko iei kjut hawa suh khon.
- Iarap ko ia ka Bei iow ioh ko u chong ngiah, wei iow seiňbor, iow ye u ky-an mynda toh u kha.
- Iarap ko u lai beit i kha suk.
- Iarap bha ko khamtam ha kitu kiwa slem, wei kitu kiwa chem. jynjar hei wow kha (Long and Complicated Labour).
Miat/Bha hi ko mo Ma ko mo? (Is it Safe?)
Ha-o. Mynda e da ki Specialist kiwa da dep pyntbit, ka Epidural Analgesia toh kawa miat/bha wei ym em u ma ko ia ka bei nae mo ia i khon nae mo. Toh ka Standard Practice, ka rukom wa da leh, salonsar, ha kiwa bun ki Hospital ha ki ri wa da che. Wei uni u bnai, ha ka sien kawa nyngkong, da ye u wanrah ia kajuh ka rukom ha Woodland WK Hospital ha Elaka Jowai.
Ia kam kiwon ki jeit Bei wa hoi u pynkha khlem kjut? iei tae daw hap chek bha da ki Doctor. Ym toh waroh kiwa hoi u kha khon khlem kjut. Em ki jeit bei kiwa em kjut por pun, lane kitu ki wa khian ka luti kha, lane kiwi ki complications, tae ym hoi u leh da kani ka rukom. Heynrei ia kitu nae wan kiwa biang lut nadong cha dong, toh ka lad kawa bha wei miat bha u kha khon.
u Dr Lawiki E Shullai, Obsterician In-Charge, da ong u: “Kani ym toh ka jingjop du hei liang ka Medicine, hynrei toh ka jingku chi rna dei wa rap bha, dei wa kit jingmut, nei bynta ki bei wa pun khon iong ka District iong i. Chi rta-chi rta, ki kynthai da chah ki iei kjut wa jur hei por wa suh khon ki, khlem da em wa Їe u pynduna iei tae. Katni won naduh wa em kani ka Epidural Labour Analgesia, da Їe i u tyrwa cha ki bru ia ka lad, katkam ka jingstad Science iong ka juk kawa katni, kawa ha ki ri kiwa da che, da ia bud bha ki ka, kawa bha, wei kawa kreh kam kamjuh. E lad ko ia ki bei u che iong bru, u sniawthuh bha ki ka katae ka jinglai luti iow kha – dei bor, dei jingsuk, khlem chah iei kjut wa jur, hawa suh khon.Kani toh katae ka jeit jingsumar wa ki kynthai waroh chong hok ki u ioh. Wei sniaw khaiň i u wan rah, wei wow pynman kam ka heini ha Woodland WK Hospital”.
Dr. Aiar D Sangma, Anaesthetist, da ong u: “Ka Medicine toh ka subject kawa nang kylla chei wa rap bha nei por cha i por, kamtae leh ki rukom sumar leh da nang kylla chuh chuh ki khnang iow wanrah ki jingchakri kiwa rap bha wei wa rap miat cha ki paidbah waroh. Ka Modern Medicine – ngeit ko wa u kha khon khlem sniaw iei kjut toh ka hok tynre iong waroh ki kynthai wa pun khon. Ka Labour Analgesia toh ka rukom iarap ia ka kynthai wa suh khon iow pynduna lane iow pyndam iei kjut iwa jur wa ki kynthai juh lai lyngba ki hawa kha khon. Kani ka rukom, ha-o sakhiat ym toh kawa dang thyme palat, neibhah da juh batai ia ka naduh ki por wa rim. Ka Neuraxal Labour Analgesia, khamtam ka Epidural Analgesia da thoh ia ka naduh ki 1900-1930, wei kajuh ka technique da rap pynbha chuh chuh ia ka, hei wa, ha ki sngi kiwa katni, da khein kam ka Gold Standard iow e iei kha khon khlem kjut ia ki bru. Pynkynmo o leh, wa kani ka rukom toh kawa bha wei ym em pynsih ki ia ka Bei nae mo, ia i khon nae mo, wei wan ko ha i dor wa jem”.
Kwah i leh u pyntip paidbah wa ka Woodland WK Hospital em ko ki Doctor Specialist Kynthai & Specialist ia kiwa pun wa kha (Obstetrics & Gynaecology) kynthup ia ka Dr Merciful Shylla wa ka Dr Wilanika Bamon & u Dr Lawiki E Shullai (kam u Visiting Consultant), Kamjuh ki Anaesthetist kiwa kynthup ia u Dr Aiar D sangma wa u Dr Dipankar Hazarika.
U nang tia chaphrang
Ha Woodland WK Hospital, nang kut jingmut i u ia beh kammon u nang wanrah ia rukom sumar wa thyme, wei wa dap dei wyr-ai, kamjuh leh kiwa bha, cha ka Imlang sah-lang iong i.
Da kani ka rukom pynkha khon khlem da sniaw iei kjut, da kap i rap chaphrang cha ka lynnong wa thyme ha ka jingchakri kawa rap bniah ia kiwa punkhon & khakhon ha ka District iong i – Kamwa kiwi ki ri wa da da che iong ka pyrthai da leh ki.
Khut sniawbha i ia ki Bei wa dang punkhon, wa kiwa ha iung iong ki, u wa ia chem ki wa i, nei bynta i jingtip wa rap bniah chaphang i kha khon khlem sniaw iei kjut.
Nei bynta ki jingtip wa rap bniah, iei u yoh na Woodland WK Hospital, Elaka Jowai.
Contributed by:
Dr Peter Daniel Khariong
MBBS, MS (Gen Sur), MCH (Pediatric Surgery).
Medical Superintendent. Woodland WK Hospital, Jowai
Leave a Reply