Ka ECC kan nym ailad ia ki kam beain ki karkhana Coke Factory bad ka sorkar ban pynbieit ia ki paidbah da ki NOC
Ka Environment Coordination Committee (ECC) lem bad ki waheh shnong/secretary shnong bad u paitbah jong ka Elaka Sutnga hi baroh kawei kin ieng ha ka nongrim kaba skhem, ba da lei lei ruh ki paidbah bad ka jaidbynriew hi kim dei ban shah shukor ha ki trai coke bad ha ki bor ba dei peit. Namar ba ka Elaka ba don burom jong ngi ka don la ki jong ki rai bad ki kyndon ha shwa ban ai ia kino kino ki N.O.C. ha shwa ban shna ia kino kino ki jait karkhana hapoh u pud u sam jong ka Elaka Sutnga. Ngi kwah ruh ban pynshai hangne, ba ngim sngew donkam ban ialeh thma lane ban ia kawang ktieh bad ki trai coke (kiba pynshah kyrteng bad ioh share tang 5 %) ki bym don satia ia ka jingnang jingstad lane ki bym don satia ia kata ka jingiatip lem ha ka imlang ka sahlang; hynrei ka jingialeh jong ngi ka long ban pynpeit pat ia ki khmat ba la matlah jong ka sorkar bad ki tnad jong ka kiba don ka jingkitkhlieh ia ka iap ka im jong u paidbah nongshong
Ngi kwah ban pynshai paitbah hangne, ba ka C.T.O. (Consent To Operate) ba la ai da ka MSPCB (Meghalaya State Pollution Control Board) ka don haduh 24 tylli ki kyndon kiba ki coke factory ki dei ban bud ryntih; bad lada kin pynkhein ia kawei na kine ki kyndon ba la buh, ka BOARD kan pyndonkam ia ka bor jong ka ban pynsangeh noh ia kano kano ka karkhana ba pynkhein ia ki kyndon ba la buh. Ngim kwah ban da jer lut ia kita ki kyndon ba kine ki coke ba la ioh C.T.O ki la dep pynkhein, hynrei ngi kwah ban kdew tang kawei na kine ki kyndon: ka kyndon kaba 8 ba la kdew ha ka C.T.O. ka ong kumne “it shall be the prime responsibility of the Proprietor/Firm that the nearly population, crop, orchards etc. shall not be affected due to emission/influent emanating out of the plant/factory” kaba mut ba kine ki coke factory ba la ioh C.T.O kim dei satia ban pynjulor ne pynmynsaw ia ka jingim briew, ka jingim ki mrad bad ki sim ba her, bad kim dei ruh ban ktah ia ki jingthung jingtep jong kito ki jaka ba don marjan bad kine ki karkhana. Hynrei ka long kaei kaei kaba pynsngewsih eh ia ngi namar ba kane ka kyndon ka khlem treikam satia. Ka jingpyllait pathar ia ka tdem kaba mih na kine ki karkhana coke ka long la kum ka thma kaba ngim pat ju iohi mynno mynno ruh, ka la ktah haduh katta katta ia ka lyer ring mynsiem jong ngi (oxygen), ki sim ki doh ba ju don ha kine ki khlaw, mynta kim don shuh. Ki jingthung jingtep baroh ki la iong lut da ka tdem coke, ym long shuh ban bam wat hadien ba la dep sait da ka um ruh.
Ha kaba iadei bad ki N.O.C ba la ai da ki rangbah shnong bad na ka elaka ruh, ngi don la ki jong ki kyndon ba ki coke factory ki hap ban bud; hynrei phewse, kine ki khwan lalot kiba don tang hapoh 20 ngut kiba dei ruh ki nongshongshnong jong ka Elaka, kim patiaw satia ia kito ki agreement ba la dep ia soi bad ki. Ka long shisha kaba sngewlehrain ban iathuh ia ki kam bymman jong ki haba ka jingiatip lem ka la iap na kine ki briew rhah spah bym dei (ioh da kaba leh jubor).
Ka khubor ba la pynmih da U Forgive Dkhar uba long uwei na ki trai coke (uba ioh share tang 5 %) ha ka 16th Oct 2021, u la ong ba ki trai coke kin leh da kaba tyngeh ia ka ECC bad kito baroh ki bym lah shuh ban ring mynsiem lyer tdem coke namar ba u la biang lut ki kot ki sla ba la ai da ka sorkar. U ba pli um tip wat tang kawei ruh ka kyndon ba la buh ia u ban bud; hynrei u shu kren ruma kum uto u khla u ban sa ngat noh ha ka ‘ruh’ jong ki nongriam/nong shohdoh. Shaei ka jait bynriew kan poi lada ki briew kiba don ia ka jingkitkhlieh kim iohi satia ia kaba dei ne kaba lait.
Ngi kwah ban pynkynmaw sa shisien, bad ia kane ngi la dep iathuh sha baroh ki bor ba halor, ba kum ka ECC ngi la ialeh katlah katiai ban tehlakam ia ka shongsuk shong sain hapoh jong ka Elaka baieid jong ngi, ba ngim kwah ban leh da ka bor lane ban shim ia ka aiñ ha ki kti jong ngi namar ngi sngewthuh bad ngi burom ia ka longrynieng jong ngi. Hynrei kan long pat kaba sngewsih, ngim tip kaei ka ban sa jia la shai la shi sngi haba ngim lah shuh ban teh lakam ia ki khun ki kti jong ngi ki bym lah shuh ban shah ia kane ka jingpynmih tdem pathar jong ki coke factory, namar ki paitbah baroh ki la bitar shaba palat haba ki la sngewthuh ba ka ain longbriew manbriew ka la duh noh.
Shwa ban pynkut ia kane ka khubor, ngi kwah ban buh katto katne tylli ki jingkylli bad kita ki long:
Haduh lano ka sorkar kan iohi ia ka jingleh pathar jong ki coke factory?
Haduh lano ka MSPCB kan khang noh ia kine ki coke ba la pynkhein ia ki kyndon CTO?
Haduh lano ki trai coke kin kyndit thiah ba ki coke jong ki ka la tim ia ki khun ki kti jong ki hi?
Haduh lano kito kiba shah pynbieit ha ki trai coke (ba la iap ka jingiatiplem) kin sngewthuh ba ki la shah thied ha ki nongwei shi sngi?.
Na ki nongialam ka Environment Coordination Committee (ECC), Elaka Sutnga.

Leave a Reply