Ka TMC kan peitngor ioh ba ka scientific mining kan kylla long ka kam tih dewiong beain: Mukul
U Nongialam ka liang pyrshah uba dei ruh u heh ka Trinomool Congress (TMC) u Mukul Sangma haka 6 tarik Rymphang u la ong ba ka party jong u kan peitngor bha ban pynthikna ba ka jingtih dewiong katkum ka juk stad ba mynta (scientific mining) kan ym lam sha ka jingpyndonkam bakla ha kaba tih ne shalan dewiong beain ha ka jylla.
“Ngi hap ban peit la kane ka jingtih dewiong katkum ka juk saian kaba la iaid lyngba ki sienjam kiba donkam ka dei ne em kaba lah ban lam sha ka jingtih bad shalan dewiong beain,” ong u Mukul haba kren sha ki lad pathai khubor halor ka rai ba dang shen jong ka Sorkar Pdeng ban aijingmynjur ban sdang noh ia ka kam tih dewiong da ka juk stad ba mynta.
Lah ban kdew ba ia ki lai tylli ki jingiateh la iasoh hapdeng ka Controller of Coal, ka Sorkar India bad ki nongkyrshan ia ka project na ka bynta ban sdang noh ia ka jingtih dewiong ha ki par dewiong kiba don ha Pyndengshalang, West Khasi Hills, Saryngkham, East Jaintia Hills bad Lumiakhi Wahsarang ha East Jaintia Hills ha ka 29 tarik Kyllalyngkot.
“Kane ka dei kawei pat ka mat, ia kaba hap ban peitngor bha bad ngi donkam ban leh ia kata namar kumba nga la ong kan hap ban iaid ha ka nongrim ka ban pynmyntoi ia ka jylla bad ia ki nongshong shnong jong ka,” u la bynrap.
Haba kyntu ia ka sorkar ba kan pynkut noh ia ka kam tih dewiong beain ha ka jylla u Myntri Rangbah barim ka Jylla u la ong, “Ka jingpynsangeh ia ka kam tih dewiong beain bad ka jingpynsangeh ia ki kam shalan ia u dewiong ba la tih beain ka long ban iada ia ka jingmyntoi jong ka jylla bad ki nongshong shnong.
U Mukul u la kynnoh ba kumba ka long mynta ka sorkar ka la pulom ban iada ia ka jingmyntoi jong ki paidbah bad ka jylla, kata haba shim ia ki jingshisha ba ki Autonomous District Council (ADC) kim pat shym la lah ban siew ia ki tulop jong ki nongtrei jong ki tang namar ba ka khajna ba la lum na ki marpoh khyndew (major minerals) kam shym la leit sha ka pla tyngka jong u paidbah.
“Mynta ka GHADC jong ngi kam shym la lah ban siew tulop sha ki nongtrei kaba mut ba ka jingtreikam jong ka GHADC ka la dkoh, kata kaba mut ba ngi kren shaphang ka jingdonkam jong ki kyndon jong ka Sixth Schedule jong ka Riti Synshar Ri pyrshah ia baroh ki hok jong ki trai ri trai muluk. Kumta kaei ka ban jia lada kane baroh kawei nga dei ban ong ka jingbym sngewthuh jong ka sorkar ka wanrah ia ka jingdkoh pura ia kane ka tnad treikam kaba kongsan ba la pynkup bor da ka Riti Synshar Ri kaba long ban iada ia ka jingmyntoi jong ki trai ri trai muluk jong ngi bad ban iada ia ka khyndew ka shyiap kaba ki briew jong ngi ki ioh pateng. Ki don bun kiba kylla long ki lanot na ka jingshah pyndik namar ki jingktah namar ki jingtih dewiong beain,” ong u heh ka TMC.
U la pynpaw ruh ia ka jingmut ba ka jingkitkhlieh ka shong ruh ha ka National Green Tribunal (NGT) ban weng noh ia u Chief Secretary (CS), Director General of Police (DGP) lem bad kiwei pat ki heh ophisar namar ka jingpulom ban tehlakam ia kine ki kam beain.
Kumjuh haba kynthoh ia ka Coal India halor ka jingpynslem ban lilam ia u dewiong ba la dep sei, u Mukul u la ong, “Katkum ka hukum jong ka Iingbishar Supreme Court kaba 3 tarik Naitung 2019, ka long kaba shai bha ba ka jingkitkhlieh ka shong ha ki khyndiat tylli ki bor kaba kynthup ia ka Coal India bad ka sorkar jylla. Naduh u snem 2019 bad une u dei u 2025, kumno kan shim por haduh katne na ka bynta une u dewiong uba la pynbna katkum ka jinglum jingkhein ba la ai lane ka dei ka jingkhein ba la pynkylla thymmai ba la ai da ka sorkar jylla ban lilam?.
U la buh jingkylli shuh shuh da kaba ong, “Kumno kaei kaba don 2 lak metric ton (MT) kynsan kan kylla 30 lak tam (MT)? Ka jingkhein ba la ioh hashwa ka la pyni ba ka jingsah jong u dewiong hadien ia uba dang dei ban kit da ka jingbit jong ka sorkar ka long kumba 2 lak MT, hynrei kynsan ka la don ka jinglap kaba thymmai kaba pyni ia ka jingbun bah u dewiong uba la dep sei. Ka NGT ka la dei ban shimkhia ia kane.”

Leave a Reply