Kyntu husiar ki pulit ba jur ki kam shukor pisa lyngba ki kor digital, kiba byrngem ban kem ne pynngat ha ka aiñ
Ki pulit ka Jylla ha ka 31 tarik Kyllalyngkot ki la pynmih ka jingbthah kaba kyntu ia ki paidbah ba kim dei satia ban ngop ha ki riew shukor kiba byrthen ban kem lyngba ki kor digital tang na ka bynta ban ioh dawa pisa na kiba lui lui.
U SP ka East Khasi Hills, u Bah Vivek Syiem u la pyntip ba ki la don bun jait ki kam thok kam shukor pisa kiba la la ujor ha kaba ka la don ruh ka jingbyrthen ban kem ia ki briew kiba lui lui bad hadien ban shim kabu da kaba dawa shibun bah ka pisa.
U la ong ba ki katto katne na kine ki kam thok kam shukor kiba shu thaw ki long ki Parcel Interception ne ka jinglap ia ki tiar ba la song kiba beaiñ ha kaba ki briew ki ioh pdiang ia ka phone call kaba kam ba ka dei na ka FedEx ha kaba la suba jur ia ka song ba ka don ia ki tiar beain, kata kum u drok lane tiar siat ia kiba ki la lap bad kaba don bynta bad ka kyrteng bad ka jaka sah jong ki. Kine ki riew shukor ki la nangpynjur ia ka jinglong jingman da kaba pyniasoh ia ki briew bad ki pulit /CBI/ED/NIA, kiba byrngem kylla ban kem lada ki briew kim trei ban ai ka jingiatreilang.
Ka jingdon bynta lang kiba haiing hasem: Kine ki riew shukor ki lah ban kam ba u dkhot ka longiing u la shah kem ne u donkti ha ki kam sniew. Ki ju dawa pisa mardor na ka bynta ban pyllait noh ia u dkhot jong ka iing khnang ba kin lait na kino kino ki jingshah teh shah khun ha ki bor jong ka ain.
Ka jingpyndonkam bakla ia u Aadhaar ne Phone Number: Ki riew lui lui kiba shah pynngop ki la shah kynnoh ba ka ladon ka jingpyndonkam bakla ia u Aadhaar number ne u phone number na ka bynta ki kam bymman. Ki riew shukor ki thaw khana ruh ba ki la donkti ha ka kam sniew kum ha ki kam thok pisa ne ki kam khaii briew bad pynbor ia ki ba ki dei ban siew ia ka kuna khnang ban pyllait noh ia ka kyrteng jong ki.
Ki jingkynnoh pynphriang dur khlemrain: Ki lanot ki ioh pdiang ia ka phone call bad la kynnoh ba la pyndonkam lyngba u phone number jong ki ban pynphriang ia kiei kiei kiba khlemakor. Ki riew shukor ki lah ruh ban kam ba la mudui ejahar pyrshah ia ki bad dawa pisa ban weng noh ia ka kyrteng jong ki ban lait na ka jingshah kem.
Jingpynngat ha ki ain shu thok: Ha ki katto katne ki khep ki riew shukor ki ju leh thok lyngba ka video call da kaba leh mynleh kum ki nongbishar ne ki heh ka tnad ain ha kaba ki ju pyni ia k kot ki sla ba shu thok bad ia ka Non Bailable Warrant of arrest ne ka hukum ban shah kem khlem jamin.Ki ju byrthen ia ki lanot ban pynshitom katkum ka ain bad dawa pisa ban lait na ki jingeh bad jingshah kem.
Ki jingkynnoh shukor pisa: Ki lanot ki shah pyntip ba ki don hapdeng ka jingshah tohkit halor ki kam thok pisa lane ban lait na ka jingsiew khajna ha kaba ki la pyni ia ka AADHAR card jong ki lanot kiba shah pynngop (ia kaba la pdiang hi da kiba shah pynngop). Ki riew shukor ki pyndonkam ia ki buit ban pyntieng pynsmiej da kaba kam ba lada kim ai ka jingiatreilang kin shah kem mardor.
“Kumta la kyntu ia ki paidbah ba kin long kiba huisiar haba ioh pdiang ia ki phone nombor ki bym ithuh bad ban ym iathuh ne ai ia kino kino ki jingtip ba shimet ne kiba iadei bad ki bank.Lada don kiba la ai ia ki jingtip halor ki Bank ki jong ki, ki lah ban phone dardor sha une u nombor 1930 lane ban phah da ka jingujor lyngba ka cybercrime.gov.in lane ha sancharsaathi.gov.in,” ong u SP.

Leave a Reply