Lai sngi ai por ia u Dolloi Jowai ban pyndam iaka NOC karkhana coke ha Wapungskur, yn leit jurip ka MPSCB

Syllad | The Rising MeghalayaApril 4, 2025

Ka Meghalaya State Pollution Control Board (MSPCB) ka la kular ban pynlong ka jingleit jurip ia ka jaka ha ka shnong Thlakaru, Wapungskur, East Jaintia Hills hadien ka jingujor ka Dorbar Shnong Wapungskur halor ka jingthmu ban seng ia ka karkhana coke ne karkhana sain rnga dewiong ha ka jaka khlaw kaba hap hapoh u pud u sam jong ka shnong.

Kane ka jingkular ka la wan long lyngba u Member Secretary, Meghalaya State Pollution Control Board (MSPCB) u Bah CH Chyrmang sha ki nongialam ka Dorbar Shnong Wapungskur ba la lamkhmat da u Rangbah Shnong u Bah Postling Dkhar ha ka jingialang kaba la long ha ka 3 tarik Iaiong.

Na ka liang ka Dorbar Shnong Wapungskur ka la ai por ruh lai sngi ia u Doloi ka Jowai Elaka bad ia u Rangbah Shnong ka Mookhep ba ki dei ban pynduh pyndam noh mardor ia ka jingai No Objection Certificate (NOC) ba la ai na ka bynta ban seng ia kane ka karkhana Coke.

Da kaba pynshong nongrim halor ka NOC, na ka liang ka Board ha ka 7 tarik u Lber ka la ai ia Consent of Establishment (CoE) sha ka Om Om Coke na ka bynta ban seng ia ka LAM COKE Manufacturing Unit ha ka shnong Thlakuru, Mookhep lyngba ka project kaba kot T.4.50 klur.

Ka CoE kan treikam haduh ka 28 tarik Rymphang 2026, lymda la pynsangeh ne pynduh pyndam noh. Ia kane ka por yn pynjlan lada donkam haduh kata ka por ba ka karkhana kan long kaba la pynkhreh ban pynmih ia u rna dewiong (coke).

“Ngi la pynpaw ka jingpyrshah kaba jur halor ka jingtyrwa ban seng ia ka karkhana coke bad na ka liang ka MSPCB ka la kular ban leit jurip hashwa ba kan shim ia ka rai la kan pynduh pyndam ne em ia ka CoE. Kin sa buh ia ka tarik bad kin sa pyntip sha ngi ha kine ki sngi ki ban wan,” ong u Bah Dkhar haba kren sha ki lad pathai khubor hadien ka jingialang.

Haba kylli la ki tip ne em ba ka dei ka jaka khlaw, ki heh ka Board ki la kam ba ki la ioh ia ka jingbit na u District Forest Officer (DFO) ba kam dei satia ka jaka khlaw. Kane ka jubab ka la pynkyndit ia ngi namar jin da ki la wan jurip da lade kin jin da la iohi ia ka Reserve Forest jong ka Dorbar Shnong,” u la ong.

U Bah Dkhar u la ban jur ba ka Dorbar Shnong ka ieng skhem ha ka nongrim ban ym ailad ia kiwei ba kin wan tuklar hapoh u pud u sam jong ka shnong bad ong, “Watla ngi duk ruh hynrei ngi kwah ia ka mariang kaba koit ba khiah na ka bynta ki briew jong ngi. Ngim donkam ia ka pisa namar ngim kwah ban iapein ia ka koit ka khiah bad ka bha ka miat jong ki briew jong ngi. Ngi ia tip bha ba ka jingwan jong ki karkhana coke kin shu pynjakhlia ia ka mariang. Kumta, ngin iai bteng ban iada bad pynneh pynsah ia ka Reserve Forest jong ka shnong.”

“Ngin ym shah da lei lei ruh ban seng ia kino kino ki karkhana coke. Lada ki nud ban leh da ka bor, u Dolloi ka Jowai bad u Rangbah Shnong ka Mookhep ki dei ban long kiba la kloi ban shim ia ka jingkitkhlieh ia kaei ka ban jia,” u la maham.

Nalor kata u Rangbah Shnong ka Wapungskur u la ther tyngeh ia u Dolloi ka Jowai Elaka namar ka jingbym lah ban pyntip sha ka Dorbar Shnong halor kane ka rai ban ai NOC ban buh ia kane ka karkhana coke.

“U (Dolloi) u la dei ban pyntip sha ngi halor kane ka rai. Ngi long ka bynta jong ka Jowai Elaka bad ngi don ia ka hok ban tip. Lada um kwah shuh ia ngi ban lon shibynta jong ka Elaka, da ka jingmih ngin mih noh. Nalor kata lada u sngew donkam ia ka karkhana coke ai ba un seng ha la ka jong ka kyrpong iing lane ha Jowai,” u la bynrap.

“Namar kata ngin sa iakynduh ia u Dolloi ka Jowai mynta ka 4 tarik Iaiong ban dawa na u ba u dei ban pynduh pyndam noh ia ka NOC hapoh ka lai sngi. Ha kajuh ka por, ngi dawa ruh na u Rangbah Shnong ka Mookhep ba u dei ban pyndam noh ia ka NOC kaba u la ai bad ba u dei ban pyrkhat na ka bynta ki nongshong shnong jong ka thain,” ong u Bah Dkhar da kaba bynrap, “Lada ki lah ban pynneh ia ka jingjaboh ka lyer kaba mih na kine ki karkhana tang ha la u jong u pud u sam ka biang, hynrei lada ka ktah lang ia ngi ngin ym ailad da lei lei ruh,.Kumta ngin bteng ban ieng pyrshah.”

Nalor kata u Bah Dkhar u la kdew ruh ba ka jingai ia ka CoE la leh khlem da pynlong ia kano kano ka public hearing bad ong, “Ngi phah ia ka khubor kaba shai kdar ba ngin ym ailad da lei lei ruh ban buh ia kino kino ki karkhana coke hapoh u pud u sam jong ngi.”

Katkum ka jingpynpaw jong u, u la ong ba ka Dorbar Shnong Wapungskur ka la kyntait ia kiba bun tylli ki jingkyrpad ban ai NOC na ka bynta ban seng ia ki karkhana coke hapoh u pud u sam jong ka shnong.