Pynbna u CM ban nangpynkhlain ia ka jingiatreilang bad ka Japan ban kyntiew ia ka ioh ka kot

Syllad | The Rising MeghalayaFebruary 8, 2025

U Myntri Rangbah ka jylla u Conrad K Sangma ha ka 7 tarik Rymphang u la ong ba ka jylla ka la shim ia ki sienjam bapher bapher ban kyntiew ia ka jingiatreilang bad ka Japan da kaba pyntreikam ia ka jingiadei kaba khlain hapdeng ka India bad ka Japan.

 “Ngi ngeit skhem ha ka jingiatreilang kaba khlain, ka jingshaniah bad ka jingiadei bad ka Japan. U Myntri Rangbahduh jong ngi u Narendra Modi u la shim ia kawei pa kawei ka sienjam ban pynthikna ba ka nongrim ba la seng hapdeng kine ki artylli ki ri kan aijingmyntoi ia baroh ar ki ri na ka bynta ka ioh ka kot bad ka roi ka par,” ong u Conrad haba kren ha ka jingialang 5th India-Japan Conclave kaba la long ha ka nongbah Guwahati.

U la kdew ruh ba ka jingioh jngai jong u PM ka ri ka la pynshlur ia ka Meghalaya ban shim kabu ia ka jingiadei kaba khlain bad ka Japan. “Ngim dei ka jylla kaba heh, hynrei ngi don la ka jong ka bor bad ki lad ki lynti.Ngi la pynleit jingmut ban jam shakhmat ha la ka jong ka lynti.Ngin sa leh katto katne ki kam hynrei ngin leh ia ki da kaba janai,” u la bynrap.

Haba kren halor ka Economic Partnership Agreement (EPA) kaba thmu ban pynkhlain ia ka jingiadei ha ka liang ka ioh ka kot hapdeng kine ki artylli ki ri da kaba kyntiew ia ki kam khaii pateng bad ka jingwan ki kam bei tyngka, u CM u la ong ba ka jylla ka plie lad ia ki samla ba kin leit shah hikai na ka bynta ki lad ioh kam ioh jam ha Japan.

Nalor kata u la ban jur ba ki samla ka jylla Meghalaya ki long ka bor na ka bynta jong ka, da kaba ong ruh ba ka jingsdang lyngba ki katto katne ngut ki nurse kiba shah thungkam ha Japan, ka jylla mynta ka la plie ia ka lad kaba kham heh kaba thmu ban aijinghikai ia haduh kumba 3000 ngut ki nurse ha ki snem ki ban wan.”

“Haba ki agency thung kam ki kwah ban thungkam ia ki nurse na Meghalaya, ki samla ki don ia ka jingsyier, ki kmie ki kpa ki sngew khuslai halor ka jingshngain, bad kiba bun ki sngewkhia ia ka ban lutksan na ka bynta ki jingai jinghikai ia ka ktien Japan,” u la ong da kaba bynrap ba ka sorkar jylla mynta ka la ai ka jingkyrshan pisa na ka bynta ka jingshah hikai bad pynthikna ruh na ka bynta ka jingshngain jong ki samla ba shah thungkam ha ki agency ba kin leit trei ha ki jaka sumar ha Japan.

“Ha kaba sdang ki samla kim don ka jingshaniah ha ki agency thungkam namar ka bai aijinghikai ka long kaba rem bha.Hynrei  na ka liang ka sorkar jylla ka la tuklar bad weng ia kane ka jingeh. Mynta ngi la siew hi ia ka bai aijinghikai bad pynthikna ruh na ka bynta ka jingshngain ki samla jong ngi,” u la ong.

“Nga da lade hi nga la leit sha Japan ban leit buh ia ka kynhun kaba nyngkong jong ki samla ba shah thungkam ha Japan. Mynta ki la don haduh 50 ngut ki nurse na ka jylla kiba la trei ha kylleng ki jaka ha Japan, bad 500 ngut mynta ki dang pule pyntbit ia ka ktien ki nong Japan. Kane ka jingdon jong ki samla kan kiew sha ka 3000 ngut, bad ka lah ban poi wat sha ka 5000 ngut ha ki saw san snem ki ban wan,” ong u CM.

U CM u pyntip ruh ba ka jylla ka dang wad ia ki lad ki lynti bad ki jingiatreilang ha kiwei pat ki lad jingpyntbit nalor ka kam nurse khnang ban phah briew na kane ka jylla sha Japan. “Ka Meghalaya ka don bun eh ki nongshong shnong kiba dei ki samla, kata haduh jan kumba 45% kiba dei kiba dang hapoh ka 19 snem rta.Kane ka dei ka kabu jong ngi, bad ngi kwah ban ai ka lad ia ki samla jong ngi ban wad ia ki lad ki lynti shabar ka jylla bad ka ri,” u la bynrap.

Shuh shuh u la ong ruh ba ka jylla ka dang wad ki lad ki lynti ha ka liang ka rep ka riang ha kaba ka la dep ruh ban iatreilang bad kawei ka kompeni na Japan, ka Yats Corporation Company Ltd. Ka jylla ka la thied ruh ia ki kor ki bor ban kyntiew ia ka kam rep ia u Tit Shiitake.

Ha ka jingleit jngoh ka jong u sha Japan, u Conrad u la iakynduh bad pynlong ruh ka jingiakren bad u Nonglamktien ka Japan sha India bad Bhutan. Ha ka jingialan ki la iakren na ka bynta ban pynkhlain ia ka jingiadei hdpeng ka India bad ka Japan lyngba ka Meghalaya bad ban bteng ia ka jingiatreilang ban pyndap ia ki jingduna nongtrei ha ka liang ka koit ka khiah na ka byna ka Japan.